... بسیاری از مقالات دائره المعارف اسلام و ایرانیکا توسط محققان دانشگاههای اسرائیل نگاشته شده و تحقیقات متعددی در حوزهی شیعه، روحانیت و مرجعیت در دانشگاه های اسرائیل صورت گرفته است.
مطالعات اسلام شناسی و ایران شناسی در دانشگاههای اسرائیل، یکی از پردامنه ترین و گسترده ترین اشکال این مطالعات در میان نمونه های مشابه در سایر دانشگاه های کشورهای غربی است. بسیاری از مقالات دائره المعارف اسلام و ایرانیکا توسط محققان دانشگاههای اسرائیل نگاشته شده و تحقیقات متعددی در حوزهی شیعه، روحانیت و مرجعیت در دانشگاه های اسرائیل صورت گرفته است. مطالعات اسلام شناسی دانشگاههای اسرائیل، در شاخهها و حوزههای مختلف نظیر مطالعات اسلامی و خاورمیانه، زبان و ادبیات عربی، مطالعات هندی، ایرانی و ارمنی، مطالعات آفریقایی و مطالعات خاور دور صورت میگیرد. تشیع و ایران از جمله موضوعات اصلی پژوهشهای این موسسات است که با توجه به تعارض شدید میان ایران و اسرائیل، این پژوهشها از وزن قابل توجهی برخوردارند. گرچه شاخه ی مجزایی با عنوان «مرجعیت پژوهی» در موسسات اسلام شناسی اسرائیل وجود ندارد، اما موضوع بسیاری از پژوهشهای این موسسات در بخش ایران و تشیع، روحانیت و مرجعیت میباشد.
در حوزه تاریخ تشیع، اتان کلبرگ(1) نخستین محققی است که تنها به این موضوع پرداخته و به تربیت شاگردانی همت گمارده است. او موضوعاتی درباره تاریخ تشیع را مورد مطالعه قرار داده که بخش عمدهای از این مقالات در اثری به نام «عقیده و فقه در تشیع امامی» منتشر شده است. از کلبرگ مقالات چندی نیز به فارسی ترجمه شده که عمدتاً صبغه ی کلامی و تاریخی دارند. از جمله مقالات قابل توجه وی در حوزهی مرجعیت پژوهی، «جامعه و امام در عصر غیبت» است. کلبرگ، اثری کتاب شناسانه در باب فقیه برجسته ی شیعی، ابنطاووس نگاشته که با عنوان کتابخانه ابن طاووس (ترجمه رسول جعفریان و علیقلی قرائی) به فارسی ترجمه شده است.
به عنوان نمونههای دیگری از پژوهشهای موسسات اسرائیل که با مرجعیت پژوهی ارتباط مستقیم یا غیرمستقیم دارند میتوان به این موارد اشاره کرد: آیتالله سیستانی و دموکراسی در عراق پس از صدام/بابک رحیمی؛ اسلام، اسلام گرایان و دموکراسی/علی ابوطالبی؛ شیعه در تاریخ اسلام/ برنارد لویس؛ مطالعات غرب در خصوص اسلام شیعی/ اتان کلبرگ؛ تشیع به روایت امام خمینی نوعی ایدئولوژی انقلابی/ ماروین زونیس، ایران بین دو انقلاب/یروند آبراهامیان؛ دانیل برومبرگ؛ شیعه، از مذهب تقیه تا صدور انقلاب/؛ رویدادهای تکراری در انقلاب ایران/ مایکل فیشر؛ فهم معمای ایران/نیکی کدی؛ انتخابات سال ۲۰۰۰ ایران/ آ. وی. سامی؛ اسلامگرایی در لبنان/ نزار حمزه؛ انتفای نظام سیاسی ایران به سمت مدل جدید/ بولنت آراس؛ اسلام، اسلام گرایان و دموکراسی/ علیرضا ابوطالبی؛ اسلام لیبرال؛ چشم اندازها و چالشها/ چارلز کورزمن؛ شیعیان دوازده امامی و اختلافات آنها با اهل تسنن/ دوین استوارت.
برخی عنوان طرحهای پژوهشی کنونی مرتبط در دانشگاههای اسرائیل نیز عبارتند از: ایران تحت حکومت آیتاللهها؛ ایران: میان اسلام و غرب؛ ملیت و مذهب در خاورمیانه.
(1) ایتان کلبرگ (Etan Kohlberg) خاورشناس معاصر و شیعه شناس ، در سال ۱۹۷۱ موفق به اخذ دکترا از دانشگاه آکسفورد شد. او استاد دانشگاه عبری اورشلیم در اورشلیم است. او مقالات متعددی در دائرةالمعارف بزرگ اسلامی دارد که عمدتاً پیرامون موضوعات شیعی است.